Wybierając się na wymarzony urlop, musimy być przygotowani na wiele wydatków. Jednym z takich dodatkowych wakacyjnych kosztów jest tzw. opłata klimatyczna. Płaci ją każdy turysta, który wybiera się np. do nadmorskiego kurortu lub górskiego zacisza i przebywa w nim dłużej niż 24 godziny. Wynosi ona kilka złotych i pobierana jest przez właściciela miejsca, gdzie nocujemy. Jest to podatek lokalny, zasilający wybrane gminy.
Opłata klimatyczna jest podatkiem płaconym przez turystów w wybranych miejscowościach. Nie dotyczy ona pobytów kilkugodzinnych, lecz przynajmniej 24-godzinnych. Zazwyczaj wynosi ona 2-4 zł za każdy dzień pobytu w danej miejscowości. Maksymalne stawki określane są rokrocznie przez Ministra Finansów.
Ten rodzaj podatku występuje w dwóch wariantach: opłaty miejscowej oraz uzdrowiskowej. Tę pierwszą pobierają gminy, które zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w miejscowościach, które posiadają korzystne dla zdrowia właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe, a także warunki umożliwiające pobyt turystów w celach wypoczynkowych lub szkoleniowych. Do jej zapłaty zobowiązane są osoby fizyczne, przebywające w tych miejscowościach, a także znajdujące się na terenie posiadającym status obszaru ochrony uzdrowiskowej.
Opłatę klimatyczną natomiast jako opłatę uzdrowiskową pobierają gminy na obszarach, gdzie oficjalnie, czyli zgodnie z ustawą utworzono uzdrowisko. Uiszczają ją ci, którzy w celach turystycznych, zdrowotnych, wypoczynkowych bądź szkoleniowych przebywają w uzdrowisku. Od tych osób, od których pobiera się opłatę uzdrowiskową, nie pobiera się opłaty miejscowej.
W 2014 r. opłatę miejscową ustalono na kwotę 2,19 zł, zaś uzdrowiskową- na 4,30 zł. Zwykle pobierana jest ona tylko w sezonie turystycznym, choć są gminy, które każą sobie płacić przez cały rok.
Od opłaty klimatycznej zgodnie z ustawą zwolnieni są:
- osoby przebywające w szpitalu (w przeciwieństwie do sanatorium uzdrowiskowego),
- osoby niewidome i ich przewodnicy,
- zorganizowane grupy młodzieży i dzieci w wieku szkolnym,
- podatnicy płacący podatek od nieruchomości z tytułu posiadania domów letniskowych, które leżą w miejscowości pobierania opłaty miejscowej albo uzdrowiskowej,
- ponadto gminy bardzo często wprowadzają zniżki dla emerytów i rencistów, inwalidów, dzieci oraz kombatantów.
Opłatę klimatyczną w imieniu gminy pobierają osoby (prywatne kwatery) i firmy (hotele), przyjmujące turystów na nocleg. Zwykle opłatę pobiera się już w pierwszym dniu pobytu w danej miejscowości.
Opłata klimatyczna pobierana jest również w przypadku wyjazdu za granicę, stosują ją m.in. Niemcy, Serbowie, Słoweńcy czy Chorwaci.